Nowy podatek dla samozatrudnionych? 17% ryczałtu za usługi dla własnej spółki

Mechanizm optymalizacji

Często spotykanym modelem biznesowym jest sytuacja, w której wspólnik spółki z o.o. prowadzi jednocześnie jednoosobową działalność gospodarczą i świadczy na rzecz tej spółki usługi, np. zarządcze, doradcze czy marketingowe. Przychody z tej działalności opodatkowuje niską stawką ryczałtu, na przykład 8,5%. Z perspektywy Ministerstwa Finansów jest to mechanizm, który w praktyce zastępuje wypłatę dywidendy.

Planowana zmiana

Projekt ustawy wprowadza drastyczną zmianę w tym zakresie. Przychody z usług świadczonych na rzecz podmiotu powiązanego (np. przez wspólnika na rzecz własnej spółki) mają być objęte nową, jednolitą stawką ryczałtu w wysokości 17%.

Cel zmiany: Zrównanie z opodatkowaniem dywidendy

To jedna z najbardziej dotkliwych zmian dla tysięcy przedsiębiorców działających w modelu "samozatrudnienia" powiązanego z własną spółką. Cel tej regulacji, jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, jest jednoznaczny i ma na celu zrównanie obciążenia podatkowego z alternatywną formą wypłaty zysku.

Gdyby świadczenia te były wypłacane w postaci dywidendy, podatnik opodatkowałby je stawką 19%.

‍

Zmiany w estońskim CIT

Katalog proponowanych zmian w estońskim CIT jest znaczący i wymagał odrębnej notatki, z którą możesz zapoznać się >>>>tu<<<<

‍

IP Box z nowymi wymaganiami. Ulga tylko dla firm tworzących miejsca pracy

Popularność ulgi IP Box

Preferencyjna, 5% stawka podatku dla dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, znana jako IP Box, zdobyła ogromną popularność, zwłaszcza w branży IT. Pozwalała ona wysoko wyspecjalizowanym ekspertom, np. programistom, na znaczne obniżenie obciążeń podatkowych.

Nowy warunek zatrudnienia

Projekt wprowadza kluczowy, nowy warunek, od którego będzie zależało prawo do ulgi. Z preferencji IP Box będą mogły skorzystać tylko te podmioty, które spełnią co najmniej jeden z dwóch poniższych wymogów:

• zatrudniają na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby (w przeliczeniu na pełne etaty) przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, LUB
• ponoszą miesięczne koszty uzyskania przychodów z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz co najmniej 3 osób zatrudnionych na podstawie umów innych niż umowa o pracę, w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Cel zmiany: Wsparcie dla realnego wzrostu gospodarki

Celem tej zmiany jest ukrócenie wykorzystywania ulgi przez pojedynczych, wysoko opłacanych specjalistów, którzy nie tworzą miejsc pracy. Zgodnie z zamysłem ustawodawcy, preferencja ma być skierowana do podmiotów, które realnie przyczyniają się do budowania innowacyjnej gospodarki i wzrostu zatrudnienia w Polsce.

‍

Koniec z szybką, bezpodatkową sprzedażą auta po leasingu w rodzinie

Jak działał dotychczasowy mechanizm?

Do tej pory popularną praktyką było wykupienie przez przedsiębiorcę samochodu z leasingu operacyjnego do swojego majątku prywatnego. Następnie, pojazd ten był przekazywany w formie darowizny najbliższej rodzinie – na przykład małżonkowi lub dziecku. Obdarowany, po odczekaniu zaledwie 6 miesięcy, mógł sprzedać samochód bez obowiązku zapłaty podatku dochodowego (PIT).

Co zmieni się od 2026 roku?

Projekt nowelizacji zakłada radykalne wydłużenie tego okresu. Zamiast dotychczasowych 6 miesięcy, na bezpodatkową sprzedaż auta otrzymanego w darowiźnie od przedsiębiorcy trzeba będzie poczekać aż 3 lata. Sprzedaż pojazdu przed upływem tego terminu będzie skutkowała obowiązkiem zapłaty podatku PIT.

Cel zmiany: Uszczelnienie systemu

Jest to jedna z najbardziej bezpośrednich zmian uszczelniających, wymierzona w powszechnie stosowaną metodę optymalizacji. Mechanizm ten pozwalał w pełni legalnie uniknąć opodatkowania dochodu ze sprzedaży. Kluczowe było to, że pierwszy krok – darowizna – był również zwolniony z podatku od spadków i darowizn dzięki zwolnieniu dla najbliższej rodziny. W efekcie, cały proces transferu majątku poza firmę i jego upłynnienia odbywał się bez obciążeń fiskalnych.

‍

Ulga mieszkaniowa tylko na własny kąt, a nie na inwestycję

Dotychczasowa praktyka

Dotychczasowe przepisy, wspierane przez orzecznictwo sądowe, pozwalały korzystać z tzw. ulgi mieszkaniowej nawet w sytuacji posiadania kilku nieruchomości. Ulga, która zwalnia z podatku PIT dochód ze sprzedaży nieruchomości pod warunkiem przeznaczenia go na własne cele mieszkaniowe, często była traktowana jako wsparcie dla celów inwestycyjnych, a nie faktycznego zaspokojenia potrzeb bytowych.

Nowe, surowsze warunki

Projektowane przepisy mają na celu powrót do pierwotnych założeń ulgi. Kluczowe zaostrzenie polega na wprowadzeniu wymogu, że środki muszą być przeznaczone na "zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych". Ulga będzie przysługiwać co do zasady tylko na zakup jednej nieruchomości (mieszkania lub gruntu), pod warunkiem że podatnik nie jest już właścicielem lub współwłaścicielem innej nieruchomości mieszkalnej. Projekt przewiduje jednak precyzyjne wyjątki od tej reguły. Na potrzeby oceny prawa do ulgi nie uwzględnia się:

1. nieruchomości i praw majątkowych nabytych w drodze spadku;
2. jednej nieruchomości lub jednego prawa majątkowego objętego wspólnością majątkową małżeńską.

Cel zmiany: Przywrócenie społecznego charakteru ulgi

Zmiana ta ma przywrócić pierwotny, społeczny charakter ulgi mieszkaniowej. Jej celem ma być wspieranie podatników w zaspokajaniu ich podstawowych potrzeb mieszkaniowych, a nie w pomnażaniu majątku poprzez inwestowanie w kolejne nieruchomości.

‍

Podsumowanie i refleksja na przyszłość

Zaprezentowane zmiany to jedynie wycinek znacznie większej nowelizacji, której wspólnym mianownikiem jest uszczelnienie systemu podatkowego i ograniczenie najpopularniejszych form optymalizacji. Kierunek wyznaczony przez Ministerstwo Finansów jest jasny: państwo dąży do ograniczenia sytuacji, w których dochód o podobnym charakterze ekonomicznym jest opodatkowany w rażąco odmienny sposób w zależności od przyjętej formy prawnej.

Wszystkie omówione zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku, jednak projekt musi jeszcze przejść pełną ścieżkę legislacyjną. Warto więc na bieżąco monitorować jego losy. Pozostaje jednak kluczowe pytanie. Jak myślisz, czy te zmiany rzeczywiście zakończą erę optymalizacji podatkowej, czy raczej skłonią przedsiębiorców i doradców do poszukiwania nowych, bardziej zaawansowanych sposobów na obniżenie podatków? W razie pytań zachęcam do kontaktu.

‍